Efekt Dunninga-Krugera czyli zasada „nie znam się, to się wypowiem.” Na czym ona polega?
Czym dokładnie jest Efekt Dunninga-Krugera?
Przeczytamy jedną książkę, weźmiemy udział w 2-godzinnym szkoleniu z marketingu, by już zacząć doradzać z prowadzenia kampanii na facebooku.
Raz skręciliśmy łóżko z Ikei i już doradzamy w zakresie sztuki meblarstwa.
Brzmi znajomo?
Efekt Dunninga-Krugera – Definicja
Zjawisko to jest błędem poznawczym. Polega na tym, że osoby, które nie mają wiedzy i kompetencji w danej dziedzinie, postrzegają siebie jako ekspertów, przeceniają swoją wiedzę na dany temat, a osoby, które faktycznie są ekspertami w danej dziedzinie, zaniżają swój poziom wiedzy i kompetencji.
Jeden z autorów badań na temat efektu Dunninga-Krugera sam napisał, jeśli „jesteś niekompetentny, nie możesz wiedzieć, że jesteś niekompetentny.”
Naukowcy Kruger i Dunning postawili pewną hipotezę, która mówi, że jeśli chodzi o kompetencje, które każdy może zdobyć, osoby niekompetentne:
- nie są w stanie dostrzec swojego braku lub niskiego poziomu umiejętności,
- nie będą skłonne prawidłowo ocenić poziomu umiejętności u siebie,
- nie będą skłonne prawidłowo ocenić poziomu umiejętności u innych,
- dopiero po nabyciu danej umiejętności są w stanie ocenić swój niski poziom wiedzy na dany temat.
Efekt Dunninga-Krugera – Geneza
W 1999 roku naukowcy David Dunning i Justin Kruger z Cornell University przeprowadzili pewien eksperyment.
Postanowili „przetestować” badanych z zakresu logicznego myślenia, humoru i gramatyki angielskiej.
Wcześniej poproszono ich, by oszacowali, jaki wynik uzyskają na testach.
Osoby, które znalazły się w grupie 25% uczestników z najsłabszymi wynikami, oceniały, że ich wyniki będą należały do najlepszych.
Z kolei osoby, które najlepiej napisały testy, zakładały, że pójdzie im o wiele słabiej.
Badanie powtórzono na studentach, którzy mieli pisać swoje egzaminy końcowe. Wyniki się niemal powtórzyły.
To zjawisko nazywane jest Efektem Dunninga-Krugera.
Osoby o niskim poziomie umiejętności w danej dziedzinie są skłonne do przeceniania własnych kompetencji w tej dziedzinie.
Nie mają wiedzy ani umiejętności, aby dostrzec własne błędy lub luki w wiedzy. Z powodu tych martwych punktów nie widzą, co robią źle, i dlatego zakładają, że radzą sobie świetnie.
Wręcz przeciwnie, ludzie, którzy są na szczycie swojej wiedzy w określonej dziedzinie. Ci nie widzą, jak dobrzy są w tym, co robią, ponieważ ich praca przychodzi im tak naturalnie, że nie zdają sobie sprawy, że inni mogą mieć z tym kłopot.
Co efekt Dunninga-Krugera oznacza dla managera?
W pewnym badaniu 42% pracowników firmy IT oceniło, że należy do 5% najbardziej kompetentnych ludzi w całej firmie. Oczywiście jest to matematycznie niemożliwe. To jednak ważne. Jeśli 42% Twoich pracowników uważa, że 95% pracowników ma niższe kompetencje niż oni, oznacza to, że 42% pracowników nie zamierza korzystać z okazji, aby uczyć się od tych, którzy faktycznie są w najlepszych 5%. Mogą myśleć, że wiedzą najlepiej, przez co tracą szansę na rozwój i naukę swoich umiejętności.
W 2018 roku przeprowadzono badanie w USA. Ankietowani, którzy nie znali się na polityce, rządzie, ekonomii byli bardziej skłonni uznać siebie za ekspertów w tej dziedzinie.
Co to jeszcze oznacza?
Efekt Dunninga-Krugera może sprawić, że będziesz słuchać osób nie najbardziej kompetentnych, ale tych najbardziej pewnych siebie w danym temacie.
W trakcie burzy mózgów, sesji problem-solving pamiętaj, żeby zadawać pytania bezpośrednio do osób, które pracują w dziale najdłużej.
Jest duża szansa, że właśnie oni będą siedzieć cicho. Będą uważać, że to wszystko jest tak proste, że samo organizowanie spotkania, by przegadać pewien problem, jest bez sensu.
Z czego to wynika?
Zwykle w procesie stawania się ekspertem przechodzimy 4 fazy.
- Nieświadoma niekompetencja (nie wiem, że nie wiem)
- Świadoma niekompetencja (wiem, że nie wiem)
- Świadoma kompetencja (wiem, że wiem)
- Nieświadoma kompetencja (nie wiem, że wiem).
Im bardziej zgłębiamy temat, tym więcej pojawia się pytań, nieścisłości, wątpliwości. Stajemy się też bardziej ostrożni w wydawaniu opinii. Zdajemy sobie sprawę, że to nie jest aż tak proste.
Natomiast osoby początkujące, które jeszcze nie wiedzą, ile nie wiedzą, mają dużo pewności siebie i nie boją się z niej korzystać.
Jeśli to ich najczęściej prosisz o radę, to… miej się na baczności.
Jak walczyć z efektem Dunninga-Krugera?
Rozmowa kwalifikacyjna.
Naturalnie kandydat do pracy w trakcie rekrutacji będzie zawyżał swoją samoocenę. Rozmowa kwalifikacyjna często trwa tylko godzinę, a decyzja, którą musisz podjąć na tej podstawie, jest niesamowicie ważna dla Ciebie i zespołu.
Co zrobić, żeby nie wpaść w pułapkę?
Sprawdzaj! Po prostu sprawdzaj wiedzę kandydata. Nic nie stoi na przeszkodzie, by poprosić o wypełnienie ankiety czy testu z danego tematu. Ponadto staraj się dotrzeć do osón, które wcześniej pracowały z daną osobą. Proś o referencje.
Odpowiedz