Coaching – co to takiego? Jeśli czasem takie pytanie pojawia się w Twojej głowie, to zapraszam do wysłuchania podcastu oraz nagrania wideo z Katarzyną Kuzak, psycholog i Master Certified Coach, która od A do Z opowiada, czym coaching jest, czym nie jest, skąd biorą się mity na temat tego zagadnienia i mity te obala. Ponadto dowiesz się, jakie proste pytania coachingowe może zadawać manager, by podnosić zaangażowanie swojego zespołu.
Czego dowiesz się z tego odcinka podcastu?
Coaching – przejściowa moda, czy praktyczne narzędzie dla managera? Podcast
Subskrybuj: iTunes / Android / Google Podcasts / Spotify / CastBox / Stitcher
Coaching -
przejściowa moda, czy praktyczne narzędzie dla managera? Wideo
A poniżej skrót i podsumowanie dyskusji
Co to jest Coaching?
Według ICF coaching to:
"proces, który pomaga pojedynczym osobom lub organizacjom w przyspieszeniu tempa rozwoju i polepszeniu efektów działania. Coach pracuje z klientem w zakresach związanych z biznesem, rozwojem kariery, finansami, zdrowiem i relacjami interpersonalnymi. Dzięki coachingowi klient ustala konkretniejsze cele, optymalizuje swoje działania, podejmuje trafniejsze decyzje i pełniej korzysta ze swoich naturalnych umiejętności."
Natomiast Katarzyna Kuzak mówi, że coaching to osiąganie rezultatów za pomocą rozmowy. W trakcie coachingu osoby mogą osiągać rzeczy, które były poza ich zasięgiem. Coach towarzyszy osobie od problemu i wyzwania, przed którym stoi do rozwiązania, którego potrzebuje. To proces przejścia od wyzwania do rozwiązania.
W coachingu mamy czas dla siebie, żeby przyjrzeć się głębiej tym problemom, z którymi się borykamy. Tak naprawdę coaching może się przydawać w różnych momentach życia.
Kiedy mogę potrzebować coachingu?
Coaching może być przydatny właściwie na każdym etapie kariery. Manager może potrzebować takiego wsparcie w naprawdę różnych sprawach.
PRZYKŁAD
Problem/Wyzwanie: Do zespołu przychodzi kilku nowych pracowników i mam trudność, żeby zintegrować te osoby oraz podzielić nowe obowiązki.
Cel: Zbudowanie zespołu na nowo.
Problem/Wyzwanie: Osoba aplikuje na stanowisko managerskie, ale obawia przed utratą dotychczasowej relacji z zespołem i nowych obowiązków.
Cel: Zbudowanie wizji siebie, jako managera i przygotowanie do nowej roli.
W coachingu dąży się do tego, by uczestnik (coachee) poczuł się zasobny i kompetentny. Aby rozumiał, jakie umiejętności i kompetencje już posiada, które mogą mu ułatwić osiągnięcie wytyczonego celu.
Rodzaje coachingu
Koncepcja coachingu jest zawsze taka sama, natomiast występuje wiele specjalizacji:
life coaching - wyzwania związane z życiem osobistym,
executive coaching - wspieranie w rozwoju i osiąganiu celów dla kadry managerskiej,
business coaching - cele związane z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej,
team coaching - praca z całym zespołem z wykorzystaniem narzędzi coachingowych.
Inne niszowe rodzaje coachingu, które są właściwie specjalizacjami, to np. diet coaching, soul coaching.
Coaching a psychoterapia
Te dwa pojęcia znacząco się różnią.
W psychoterapii badamy przeszłość pacjenta. Badamy, co wydarzyło się i dlaczego człowiek jest w określonym miejscu. Pacjent odczuwa cierpienie, które nierzadko ma charakter fizyczny.
Coaching z kolei jest skoncentrowany na teraźniejszości i przyszłości. Jest nakierowany w przód.
Przykłady pytań coachingowych
Poniżej możesz ściągnąć plik z gotową listą pytań, które możesz regularnie w trakcie spotkań w cztery oczy zadawać swoim podwładnym, by lepiej wykorzystywać ich potencjał.
Czy mogę sam zadawać sobie pytania coachingowe?
Z jednej strony człowiek może sam spróbować odpowiedzieć sobie na pytania coachingowe, choć można porównać to pytanie, do tego, czy człowiek może sam siebie połaskotać?
Może, ale efekt nigdy nie będzie ten sam.
Coach w trakcie sesji coachingowej zwraca uwagę na wszystkie elementy mowy ciała, tembr głosu, pauzy, które również stanowią informacje, o których w odpowiednich momentach rozmawia się z klientem.
PRZYKŁAD
Np. mówiąc o poczuciu sensu klient mówi o dwóch sprawach. O pierwszej powiedział ściszonym głosem, a o drugiej mówił z dużym entuzjazmem. Ten jeden mały szczegół może stać się zasobem do dalszej dyskusji i analizy.
Coaching - mity
#1 Coaching naprawia
- to nie prawda. Coaching patrzy w przyszłość. Naprawa kojarzy się raczej z rozwiązaniem głębszych problemów i bardziej może dotyczyć psychoterapii.
#2 Coaching to miła pogawędka
W sesjach coachingowych nie chodzi o to, by poczuć się lepiej. Nie każde pytanie wywoła uśmiech na twarzy, bo wiele z nich może otworzyć pole do rozmów, które niekoniecznie będą proste, np. odpowiedź na pytanie "Za czym tęsknisz?" "Czego Ci brakuje?" niekoniecznie doprowadzą do łatwych rozmów.
Inne przykłady ciekawych pytań to np. Jako manager za czym tęsknisz?, Czego Ci brakuje?
Odkryj Sekrety Przywództwa w 10 Minut Dziennie
Czujesz, że tradycyjne szkolenia z zarządzania pożerają Twój czas i pieniądze, a efekty są niewielkie? Chcesz się rozwijać, ale nie możesz znaleźć na to wystarczająco dużo czasu?
Poznaj E-book "30 Inspirujących Historii dla Managerów"!
To nie jest zwykła książka w formacie pdf, epub i mobi. To Twoja droga do szybkiej i efektywnej nauki przywództwa.
30 Niesamowitych Historii: Każda z nich kryje w sobie cenną lekcję, którą możesz od razu zastosować w praktyce.
Tylko 10 Minut Dziennie: Zapomnij o długich i męczących szkoleniach. Wystarczy chwila z tą książką każdego dnia, aby zacząć zmieniać Twoje podejście do zarządzania.
Wiedza w Pigułce: Praktyczne lekcje, które możesz od razu wykorzystać w swojej pracy, bez zbędnego teoretyzowania.
#3 Coachem może zostać każdy, kto przeczyta kilka książek
Do uzyskania certyfikacji coacha wymagana jest bardzo konkretna wiedza, akredytowane szkolenia oraz wiele udokumentowanych godzin z pracy z klientami. Uzyskanie certyfikacji MCC ICF może trwać wiele lat i wymaga doświadczenia ponad 2500 godzin! sesji coachingowych.
#4 Coach doradza
Coach nie doradza. Rolą tej osoby jest pomoc w znajdowaniu rozwiązań dla konkretnych konkretnych wyzwań, które ma coachee. Coach nie wskazuje odpowiedzi i rozwiązań.
Gdzie zdobyć certyfikat z coachingu?
International Coaching Federation
Największą organizacją, która dba o jakość kompetencji coachów i wydaje indywidualne akredytacje coachom oraz programom szkoleniowym z zakresu coachingu jest ICF, jest ICR - International Coaching Federation. ICF certyfikuje coachów na trzech różnych poziomach. Każdy poziom oznacza inny poziom kompetencji i doświadczenia w pracy jako profesjonalny coach.
Akredytacja ICF jest dla coacha potwierdzeniem kompetencji zawodowych, a dla jego klientów stanowi gwarancję profesjonalizmu.
Znaki ACC ICF, PCC ICF, MCC ICF są powszechnie rozpoznawalne na całym świecie.
Izba coachingu
Izba coachingu jest niezależną organizacją reprezentującą środowisko coachingowe w Polsce.
Dąży do tego, aby według określonych standardów, coaching stawał się profesją przyczyniającą się do społecznego rozwoju. Izba Coachingu również prowadzi akredytację Coachów Indywidualnych, Superwizorów, a także programów coachingowych.
Gdzie można się uczyć coachingu?
Istnieje kilka opcji nauki umiejętności coachingowych.
#1 Szkoły coachingu
Są to zazwyczaj szkoły prowadzone przez zawodowych coachów. Przykładowy, podstawowy kurs trwa od 5 do 12 miesięcy.
Np. Szkoła Coachingu Katarzyny Kuzak, Meritum Coaching, Multi Level Concept
#2 Studia podyplomowe
Na wielu uczelniach wyższych można ukończyć studia podyplomowe z tego zakresu.
Przykłady: WSE Kraków, Akademia Leona Koźmińskiego, WSZiB Kraków, SGH Warszawa
#3 Studia licencjackie
Wiele uczelni oferuje także kilkuletnie studia dotyczące coachingu.
np. WSB w Gdańsku, WSZ, SWPS
Ile kosztuje kurs coachingu?
W zależności od tego jaką opcję wybierzemy widełki cenowe to 6 do 20 tysięcy złotych. Po zakończonym kursie warto ubiegać się o akredytację. Jej koszty są już o wiele niższe niż kurs.
Proces coachingowy - jak to wygląda w praktyce?
Zazwyczaj proces coachingowy, czyli ustalona liczba sesji, spotkań z coachem jest z góry określona.
Proces ten może trwać np. 8-10 sesji. Jest to skończony okres czasu, ale zawsze można w kontrakcie zostawić sobie furtkę +/- 2 sesje.
Przed rozpoczęciem tego procesu trzeba ustalić CEL procesu coachingowego.
Coachee jest decydentem i to on ustala, czego dotyczyć będą sesje coachingowe.
Cele i dylematy są zapisywane w kontrakcie coachingowym, do którego obie strony odnoszą się w trakcie procesu.
W trakcie pierwszej sesji coach i coachee przechodzą raz jeszcze przez wszystkie cele, żeby upewnić się, obie strony rozumieją istotę spotkań. Ustalony cel lub cele są później przekładane na konkretne spotkania.
Coachee decyduje od czego zacząć i jaki temat przerobić na samym początku.
PRZYKŁAD
Mamy konflikt w zespole.
Pytania, które mogą być zadawane na samym początku:
Co jest wyzwaniem?
Czego potrzebujesz?
Np. coachee chce zacząć budować dobre relacje w zespole i lepiej radzić sobie z takimi sytuacjami w przyszłości.
Następnie budujemy wizję w oparciu o to, co jest ważne dla klienta w budowanie relacji.
Kolejne pytania, które mogę paść:
Przypomnij sobie zespół, w którym Ci się najlepiej pracowało? Jaki to był zespół? Co sprawiało, że pracowało się w nim tak dobrze? Co jeszcze?
Wyobraź sobie, że mija pół roku i Twój zespół właśnie tak funkcjonuje. Że i Ty i Twój zespół jesteście naprawdę zadowoleni ze swojej współpracy. Co się wydarza? W jaki sposób pracujecie ze sobą? Co sprawia, że jesteście naprawdę zadowoleni?
Kiedy myślisz o swoim zespole teraz, które wskazówki mogłyby Ci pomóc? Z której z nich decydujesz się skorzystać? Jak to zrobisz?
Kiedy osoba to nazwie, to później stopniowo przechodzi się do planu działania.
Jest to oczywiście bardzo uproszczona wersja takich rozmów, ale w skrócie można ułożyć schemat w taki oto sposób:
Dlaczego ludzie nie lubią coachingu?
#1 Osobowość i sposób zarządzania
Są ludzie, którzy nie lubią angażować podwładnych, oddawać im decyzyjności. Ci, którzy lubią zarządzać twardą ręką najprawdopodobniej nie będą fanami coachingu.
Inny styl zarządzania preferują osoby, które lubią angażować ludzi w poszukiwanie rozwiązań oraz podejmowanie decyzji.
#2 Błędna definicja
Są firmy, w których coaching jednoznacznie jest kojarzony z "ochrzanem" podwładnego. Jeśli ktoś słyszy słowo coaching, to jednoznacznie wie, że nic przyjemnego go nie czeka.
W jaki sposób lider wykorzysta coaching w swoim zespole?
Coaching polega na zadawaniu trafnych pytań. Jeśli manager będzie wiedział jakie pytania zadawać swoim podwładnym, wówczas pomoże im wykonać swoje zadanie dobrze. Pracownik będzie bardziej zmotywowany do wykonana tego zadania.
Dzięki zadawaniu odpowiednich pytań w codziennych sytuacjach pracownik staje się zasobny i zaczyna wierzyć w siebie. Wierzy w to, że samodzielnie może poradzić sobie z każdym problemem.
Pułapki coachingu
Coach, który nie jest psychologiem, potrzebuje być czujny oraz potrzebuje jasno komunikować klientowi, w jakich obszarach może pomóc klientowi, a kiedy coś wykracza poza jego kompetencje. W takich sytuacjach zadaniem coacha jest skierowanie klienta do innego specjalisty. Jeśli coach zauważy, że klient mierzy się z cierpieniem, nieustannie wraca do przeszłych doświadczeń, które wciąż przeżywa jako swój dramat, lub gdy doświadcza np. stanu depresyjnego, zadaniem coacha będzie poinformowanie klienta, że powinien zgłosić się po pomoc do psychologa lub psychoterapeuty.
Książki na temat coachingu
Poniżej znajdziesz link do konkretnych publikacji, które pomogą Ci zacząć przygodę z coachingiem i poznać podstawy.
→Dynamika wewnętrznego coachingu
→Flow. Przepływ. Sedno Coachingu. Sztuka i nauka coachingu
Oceń podcast o coachingu w iTunes
Jeżeli korzystasz z aplikacji Podcasty:
- Wyszukaj podcast „Lepszy Manager Podcast” w aplikacji
- W sekcji „Programy” kliknij „Lepszy Manager Podcast”
- Przejdź do zakładki „Oceny i recenzje”
- Kliknij w link „Napisz recenzję”
Jeżeli korzystasz ze Stitchera:
- Wejdź na stronę https://www.stitcher.com/podcast/marcin-maslowski/bardzo-aktywni-zawodwo
- Przewiń stronę w dół, aż zobaczysz okno „Show Ratings and Reviews”
- Kliknij „Write a review”
Subskrybuj i słuchaj podcastu na:
Odkryj Sekrety Przywództwa w 10 Minut Dziennie
Czujesz, że tradycyjne szkolenia z zarządzania pożerają Twój czas i pieniądze, a efekty są niewielkie? Chcesz się rozwijać, ale nie możesz znaleźć na to wystarczająco dużo czasu?
Poznaj E-book "30 Inspirujących Historii dla Managerów"!
To nie jest zwykła książka w formacie pdf, epub i mobi. To Twoja droga do szybkiej i efektywnej nauki przywództwa.
30 Niesamowitych Historii: Każda z nich kryje w sobie cenną lekcję, którą możesz od razu zastosować w praktyce.
Tylko 10 Minut Dziennie: Zapomnij o długich i męczących szkoleniach. Wystarczy chwila z tą książką każdego dnia, aby zacząć zmieniać Twoje podejście do zarządzania.
Wiedza w Pigułce: Praktyczne lekcje, które możesz od razu wykorzystać w swojej pracy, bez zbędnego teoretyzowania.
Dziś coaching został sprowadzony do roli bezwzględnego wyciskania kasy z ludzi mających problemy.
Tych trenerów nikt nie weryfikuje przez co bardziej zaszkodzą niż pomogą…
Właśnie dlatego zdecydowałem się porozmawiać z profesjonalistką :)